تیمچه احمدی

معرفی و شرح وقایع تیمچه احمدی واقع در بازار وکیل شمالی (شیراز)

تیمچه احمدی

معرفی و شرح وقایع تیمچه احمدی واقع در بازار وکیل شمالی (شیراز)

این وبلاگ به منظور معرفی تیمچه (سرای) احمدی وکارکردی که در گذشته و حال دارد و همچنین شرح رویداد های موجود در تیمچه احمدی ایجاد شده.تا بتوان این مکان را به عنوان یک کاروانسرای با کاربردی توریستی به مردم معرفی کنیم.

بایگانی
آخرین مطالب
پیوندهای روزانه
  • ۰
  • ۰

کاروانسراهای مجاور بازار وکیل

بازار وکیل دارای کاروانسراهایی است که هم دوره بازار و در دوره وکیل بنا شده اند. این کاروانسراها شامل کاروانسرای روغنی ، احمدی، گمرک در نیمه شمال شرقی بازار و ضرابخانه در نیمه شمال غربی و کاروانسرای فیل در بازار شمشیرگرها است. در کتاب فارسنامه ناصری درباره این کاروانسراها چنین آمده است:

«کاروانسرای روغنی در محله درب شاهزاده ، در جنوب شرقی بازار وکیل است. وسعت صحنش از همه کاروانسراها بیشتر است و از بناهای حضرت کریم خان زند است.همچنین حجراتش مسکن تجار معتبر است».

«کاروانسرای فیل در جنوب شرقی مسجد جامع وکیل داخل بازار وکیل است و از بناهای حضرت کریم خان زند است و مسکن تجار معتبر است که در سال 1180  ساخته شده اند» .

«کاروانسرای گمرک در محله درب شاهزاده از بناهای حضرت کریم خان زند است. گمرک جایی راگویند که مال تجارت را عوارض گیرند. کاروانسرای روغنی و کاروانسرای فیل صدمه چندین زلزله رادیده و هیچ خللی در بنیان خود ندیدند ومحتاج به تعمیر نگشته اند تجار معتبر در حجرات فوقانی و تحتانی آن مسکن دارند».


و به این ترتیب همه این کاروانسراها در دوره کریم خان زند و از سال 1180 به بعد ساخته شده اند. درهای ورودی همه آنها از داخل بازار وکیل می باشد و اینک:

 تیمچه احمدی

این کاروانسرا بعد از کاروانسرای روغنی و در نیمه شمال شرقی بازار وکیل قرار دارد. سردر ورودی دارای طاق ساده آجری است که به دالان ورودی ارتباط دارد. دالان ورودی دارای طاق آجری و طاق وسط دالان دارای تزئینات کاشیهای معرق بسیار زیبائی می باشد. کاشیکاری سقف دالان نظیر کاشیکاری شاه نشین شمالی سرای مشیر و به همان طرح تهیه و نصب گردیده است.


برای دیدن سایز اصلی برروی عکسها کلیک کنید:





طرح کاروانسرای مذکور بسیار جالب و شامل دو قسمت میگردد قسمت اول و دوم به وسیله یک ردیف حجره از هم جدا میشود. برای رسیدن از حیاط کاروانسرای اولی به دومی سه راه رو در وسط و در دو گوشه شمالی و جنوبی کاروانسرا تعبیه شده است. کاروانسرای اولی که بعد از دالان ورودی قرار دارد جالب ترین قسمت آن محسوب  می گردد. دورتا دور کاروانسرا ایوانی تعبیه و پشت ایوانها حجره ها قرار دارند. این حجره ها در سمت شمال و جنوب هر ردیف شامل 6 حجره ودر شرق و غرب هر ردیف شامل سه حجره میگردد در چهارگوشه کاروانسرا نیز 4 حجره بنا گردیده گوشه های شمال و جنوب شرقی اختصاص به راهروی ورودی کاروانسرای سمت شرقی دارد.



در مدخل ایوان شمالی و جنوبی در هر سمت 5 ستون سنگی یکپارچه و در ایوان شرق و غرب در هر سمت 2 ستون سنگی نصب شده است. قوس طاق ایوانها بیضی شکل است و برروی ستونهای سنگی قرار دارد. ستونهای سنگی مدخل ایوانها یکپارچه مدور و فاقد تزئینات است ولی هر یک طرح جالبی دارد و همه به یک شکل و اندازه تهیه و برروی پایه سنگی مکعب شکل قرار دارد.

نمای ستونها ساده و فاقد هرگونه تزئینات می باشد برپایه سرستون پیچ مدوری حجاری وسرستون کمی برجسته تر از ستون بصورت دو مکعب برروی سنگ حجاری گردیده نیمه شمالی و شرقی کاروانسرا دو طبقه و بر نمای طبقه اول و دوم لچکهایی ازکاشیکاری هفت رنگ نصب گردیده. رخ بام از سنگهای سفید حجاری و برنمای طبقه اول و دوم ساختمان و زیر بام حاشیه ای از کاشیکاری بشکلهای زیبای هندسی دیده می شود.

درهای چوبی قدیمی تعدادی از حجره ها هنوز بجای خود باقی است. در وسط لچکی کاشیکاری دالان ورودی به کاروانسرا کتیبه ای با کاشی زمینه زرد نوشته نستعلیق برنگ سیاه نصب و چنین خوانده میشود: «یا حافظ کاشی پز میرزا عبدالرزاق نقاش احمد حاجی مهدی سنه 1328» و این تاریخ مربوط به ترمیم کاشیکاری کاروانسرا است.

حوض مدور خوش طرحی در وسط صحن کاروانسرا به همان صورت اولیه باقی است لبه و پاشویه حوض مذکور از قطعات سنگ یکپارچه است. در وسط حوض، حوض کوچک دیگری نظیر حوض اصلی از سنگ نصب شده که بمنزله مجرای آب حوض درگذشته بوده است.

دو طاقنمای شمال و جنوب شرقی و طاقنمای وسط ایوان شرقی بصورت راهرویی به کاروانسرای پشت کاروانسرای اصلی ارتباط دارد . این دو کاروانسرا که بصورت اندرون و بیرون بنا گردیده اند یک مجموعه واحد را تشکیل میدهند. کاروانسرای دومی از نظر طرح با کاروانسرای مدخل تفاوت دارد وایوانی در کاروانسرای دومی بچشم نمی خورد. این کاروانسرا نیز شامل پنج رشته حجره در سمت جنوب و چهار رشته در شمال و سه رشته در شرق و دو رشته در غرب میگردد. کاشیکاری لچکهای حجره ها جالب توجه و از کاشیهای هفت رنگ است. در وسط صحن این کاروانسرا یک سنگاب قدیمی وجود دارد.




نظرات (۱)

بسیار زیبا ودیدنی

ارسال نظر

ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی